Ko¶ció³ w Pszczonowie p.w. ¶w. Doroty, dziewicy i mêczennicy Utwórz PDF Drukuj Poleæ znajomemu

   Pszczonów nale¿a³ z dawna do dóbr sto³owych Arcybiskupów gnie¼nieñskich, którzy za³o¿yli tu parafiê, najprawdopodobniej na pocz±tku XIV w. i zaprowadzili prawo niemieckie. Arcybiskup Jaros³aw ze Skotnik sprzedaje wójtostwo w 1366r. niejakiemu Tomaszowi z obowi±zkiem oddawania dziesiêciny miejscowemu plebanowi. Wie¶ zalicza³a siê jeszcze w XVI w. do kasztelanii ³owickiej. Parafiê uposa¿y³ Jakub z Sienna, arcybiskup. Ko¶ció³ by³ pod wezwaniem W.W. ¦wiêtych i Sw. Doroty.

Ko¶ció³ pszczonowski ¿adnego archiwum nie posiada, wszystkie akta ko¶cielne mia³y byæ zabrane z Pszczonowa i wywiezione do Warszawy przy koñcu XVIII w. przez Proboszcza pszczonowskiego i tam zaginê³y, resztê za¶ dowodów mia³a zebraæ delegacja wyznaczona do urz±dzenia duchowieñstwa ³owickiego w 1866 r. Obecnie znajduje siê tylko na miejscu nieco akt rozmaitej korespondencji z w³adzami, nie maj±cych prawie ¿adnego znaczenia dla ko¶cio³a. Z aktów miejscowych mo¿na zebraæ bardzo szczup³e wiadomo¶ci o parafii w Pszczonowie. W roku 1948 zosta³y kupione ksiêgi, które opisuj± dzieje parafii. Ko¶ció³ w Pszczonowie z ceg³y, pokryty dachówk±, ma d³ugo¶æ 59 ³okci, szeroko¶æ 23, a wysoko¶ci 7.5 ³okcia. Dotychczasowy ko¶ció³ pszczonowski zbudowany na pocz±tku XV w. z kamienia i ceg³y , prawdopodobnie w stylu romañskim, okaza³ siê za ma³ym dla ludno¶ci tutejszej parafii i dlatego za staraniem Ks. Nowakowskiego, zosta³ powiêkszony i przebudowany miêdzy 1844, a 1847 rokiem, wed³ug planu budowniczego Idzikowskiego. ¦ciany zosta³y podwy¿szone, wewn±trz przy ¶cianach dano filary, na których wsparto gotyckie sklepienie. Obrazy w trzech o³tarzach namalow³ p. Izydor Jab³oñski. O³tarz wielki z cementu z ozdobami gipsowymi, a posadzka z ceg³y wzorzysto u³o¿ona. Nastêpnym proboszczem w Pszczonowie by³ jeden z ówczesnych najwybitniejszych z okolicy, Ks.Maciej Wa³³owicz, dziêki któremu w latach 1850-1865 z jego w³asnych kosztów zosta³a zbudowana plebania. Budynek ten w roku 1961, a pó¼niej w roku 1890 zosta³ poddany czê¶ciowemu remontowi w wyniku wieloletnich zniszczeñ. Tak¿e w roku 1892 roku zosta³y wyremontowane lub kupione nowe wszystkie naczynia, aparaty i intensylia. O³tarz Wielki zbudowany z ¿elaza, ceg³y i cementu, suto gipsatur± zdobiony by³ zbudowany za czasów Ks. Józefa Woyno w latach 1869-1891. Na Wielkim O³tarzu umieszczono dêbowe tabernakulum oraz 4 figury gipsowe, a tak¿e obraz Ukrzy¿owanego Pana Jezusa w ramach z³oconych, który zosta³ odnowiony w roku 1930 i po¶wiêcony przez Ks. Bp. Jerzego Modzelewskiego w roku 1964.W roku 1962 zosta³a wykonana nowa polichromia wykonana przez Witolda Ulanowskiego. W bocznych o³tarzach znajduj± siê obrazy: Matki Boskiej Ró¿añcowej, Sw. Rocha, Sw.Anny, Sw. Antoniego oraz dwa obrazy na filarach: Wszystkich ¦wiêtych i Sw.Doroty. Wszystkie te obrazy namalowa³ Izydor Jab³oñski oko³o roku 1880. Boczne o³tarze te¿ po wielu latach musia³y zostaæ odnowione. Zosta³o to wykonane w roku 1964 przez plastyka Witolda Ulanowskiego oraz Mariana Skórê. Ko¶ció³ nasz posiada piêkn± zabytkow± dzwonnicê, która niegdy¶ by³a drewniana, ale zosta³a zast±piona now±, zbudowan± w stylu gotyckim w roku 1898. Stanowi ona ozdobê ca³ej okolicy. W czasie I wojny ¶wiatowej Niemcy skradli dwa dzwony, ale dziêki staraniom Ks. Grzegorza Zawadzkiego oraz parafian nabyto nowe.

Do parafii nale¿± wsie: Bobiecko, Jacochów, Kalenice, Kuczków, £agów, Pszczonów, Seligów, Uchañ Dolny, Zakulin. Parafia powsta³a w XIII lub na pocz±tku XIV wieku, pierwotny ko¶ció³ zbudowany by³ z drewna, uleg³ zniszczeniu prawdopodobnie w wyniku po¿aru. Dalsze losy ko¶cio³a w Pszczonowie opowiada tablica z napisem, wmurowana w balustradzie chórowej tego¿ ko¶cio³a. Ko¶ció³ Pszczonowski ca³y murowany , jednonawowy, z filarami przy ¶cianach, na których spoczywa gotyckie sklepienie. Ma on 3 o³tarze, ambonê, ³adn± chrzcielnicê i 10 okien w piêknych gotyckich ¿elaznych ramach. Chór murowany wsparty na arkadach, balustrada równie¿ murowana. Ko¶ció³ ca³y wewn±trz malowany w roku 1901, kosztem 880 rubli, przez Leonarda Zdziarskiego , z³ocony przez Teodora Grabowskiego ( obydwaj z £êczycy). W roku 1937 profesor W³adys³aw Cholewiñski z Krakowa przeprowadzi³ roboty restauracyjne i renowatorskie przy polichromii w Ko¶ciele pszczonowskim kosztem 3000 z³. Ko¶ció³ stanowi obiekt zabytkowy. Do obiektów tych nale¿y plebania, ogrodzenie cmentarza przyko¶cielnego, grobowiec ksiê¿y na cmentarzu grzebalnym oraz kilka drewnianych domów w Pszczonowie. Do zabytkowych przedmiotów nale¿y Monstrancja, forektrony, obrazy, ³ódka do kadzid³a. Do zabytków parafialnych nale¿a³a tak¿e stara drewniana Kaplica stoj±ca niegdy¶ na terenie cmentarza, ale niestety sp³onê³a. Wie¿a ko¶cielna - dzwonnica zbudowana w roku 1899 niestety zagra¿a³a zawaleniem, dlatego do Pszczonowa zosta³ sprowadzony architekt Leszek Dunin. Oceni³ on stan owej dzwonnicy jako bardzo z³y i nakaza³ jej natychmiastowy remont, który zosta³ wykonany w roku 1959 przez mistrza Sztyburskiego i 4 robotników z Pszczonowa. Parafia Pszczonów prze¿ywa³a swój kryzys w latach 1904-1908. Wtedy to w³adzê w parafii sprawowa³ Ks. Franciszek Marcinkowski. Za jego czasów panowa³ marjawityzm, tym gro¼niejszy dla Parafii Pszczonów, i¿ ówczesny Wikariusz pszczonowski Ks. Paradowski przysta³ do sekty i usi³owa³ ca³± parafiê poci±gn±æ za sob±, jednak dziêki mi³o¶ci i oddaniu Ks, Marcinkowskiego uda³o siê nawróciæ parafian i usun±æ Ks. Paradowskiego.

 

 

¼ród³o: www.makow.za.pl

 
nastêpny artyku³ »